Շատ վտանգավոր սադրանք Ռուսաստանից. ինչ են պատրաստում Հայաստանի դեմ
Ռուսաստանցի քաղաքագետ Ստանիսլավ Տարասովը հայկական 168 ժամ թերթի հետ զրույցում հայտարարել է, որ նրանք, ովքեր կարծում են, թե առանց Արցախի հավանության չի լինի որեւէ զարգացում կարգավորման գործընթացում, ռոմանտիկներ են:Հետո Տարասովը հայտարարում է, որ Փաշինյանն ու Ալիեւը հունիսին ստորագրելու են Արցախի խնդրի վերաբերյալ համաձայնագիր, որտեղ հայկական կողմն անուղղակի փոխզիջումների ներքո ստիպված է լինելու զիջել մի քանի շրջաններ:
Թե ինչ ռոմանտիկների կամ որ ռոմանտիկների համար է այդ հայտարարությունն անում Ստանիսլավ Տարասովը, դժվար է ասել, սակայն նա անում է չափազանց վտանգավոր հայտարարություն, հաշվի առնելով նաեւ, որ այդօրինակ ոճն ունի Հայաստանի համար խիստ վտանգավոր մի նախադեպ:
Խոսքը 2016 թվականի հուլիսյան զարգացումների մասին է, երբ Հայաստանում տեղի ունեցավ ՊՊԾ գնդի գրավումը ու տարածվում էր այն մտայնությունը, որ դա արվել է տարածք հանձնելու համաձայնությունը կանխելու համար, որն ըստ տարբեր տեղեկությունների համաձայնեցվել էր Սանկտ-Պետերբուրգում Պուտին-Սարգսյան-Ալիեւ հանդիպման ընթացքում:
Սանկտ-Պետերբուրգում տեղի ունեցավ ապրիլյան քառօրյային հաջորդած Սարգսյան-Ալիեւ երկրորդ հանդիպումը: Առաջինը դրանից մեկ ամիս առաջ էր՝ մայիսին Վիեննայում: Վիեննայից հետո հայտարարվեց հետաքննությունների մեխանիզմի ներդրման հարցի մասին: Մեկ ամիս անց Սանկտ-Պետերբուրգում այդ հարցը մոռացության տրվեց, համենայն դեպս որպես օրակարգային հարց այն կոնկրետ չհիշատակվեց: Ապրիլյան քառօրյայում Ադրբեջանի ռազմա-քաղաքական վրիպումը, հայկական բանակի ջանքով ռազմա-քաղաքական բալանսի վերականգնումը թույլ տվեց ստեղծել մթնոլորտ, որում Ադրբեջանի առաջ դրվեցին բավականին կոշտ պայմաններ:
Բաքուն ավելի ուշ պարզ հայտարարում էր, որ հետաքննությունների եւ հրադադարի պահպանման միջազգային մեխանիզմը փաստացի ստատուս-քվոյի ճանաչում է: Ռուսաստանի համար եւս հետաքննությունների մեխանիզմն անցանկալի էր, քանի որ չեզոքացնում էր հակամարտության կառավարման գործում Մոսկվայի գերիշխող դիրքը:
Սանկտ-Պետերբուրգն արագորեն կազմակերպվեց Վիեննայից հետո, որպեսզի լղոզվի հետաքննությունների մեխանիզմի հարցը: Այդ իսկ պատճառով Սանկտ-Պետերբուրգից հետո կոնկրետ խոսվեց միայն Կասպրշիկի գրասենյակի անձնակազմն ավելացնելու մասին: Դա այնքան ակնառու էր, որ Ֆրանսիայի դեսպանը Հայաստանում անմիջապես հայտարարեց, որ թեեւ հետաքննությունների մեխանիզմի մասին խոսք չկար, այդուհանդերձ իրենց համար առջանահերթը այդ հարցն է: Դրանից հետո պետք է լիներ նախագահների երրորդ հանդիպումը, Ֆրանսիան հայտնել էր կազմակերպելու պատրաստակամություն, սակայն երրորդ հանդիպումը տապալվեց եւ տեղի ունեցավ միայն մեկուկես տարի անց՝ Ժնեւում, արդեն առանց Վիեննայի եւ անգամ Սանկտ-Պետերբուրգի մասին որեւէ բառ հիշատակելու:
Եվ ահա, հունիսին Սանկտ-Պետերբուրգի հանդիպմանն ընդառաջ, ու նաեւ դրանից հետո ռուսական փորձագիտական շրջանակներ, մեդիաներ, ադրբեջանական մեդիաներ եւ փորձագետներ համակարգված ձեւով տարածում էին տեղեկություն, որ Սանկտ-Պետերբուրգում Պուտինը Սերժ Սարգսյանին համոզել է 5-ի փոխարեն հանձնել գոնե երկու շրջան, եւ համաձայնությունը կայացած է:
Այդ որոշակի ինտենսիվությամբ տեղեկատվությանը հաջորդեց ՊՊԾ գնդի գրավումը, որը կապվեց տարածքների հանձնումը կանխելու նպատակի հետ:
Արդյոք ապրիլյան քառօրյայից երեք-չորս ամիս անց Սերժ Սարգսյանը կարող էր գնալ տարածք հանձնելու քայլի: Որեւէ մեկը հիշու՞մ է Հայաստանում ու Արցախում հանրության հոգեբանական մթնոլորտը: Նույնիսկ խելագարը կհասկանար, որ այդ մթնոլորտում հնարավոր չէ տարածք հանձնելու որոշում կայացնել, եւ որեւէ քաղգործչի համար դա կլիներ ուղղակի ինքնասպանություն, գուցե ընդհուպ ֆիզիկական իմաստով:
Փոխարենը, հուլիսին Հայաստանում ՊՊԾ գնդի գրավումը ստեղծեց իրավիճակ, երբ Հայաստանը հայտնվեց բարդագույն վիճակում, ներքին արյունահեղ բախման վտանգի տակ: Արդյոք ներքին այդ իրավիճակը չթուլացրեց արտաքին կարողությունները եւ չչեզոքացրեց այն փակուղին, որում հայտնվել էր Բաքուն ապրիլյան քառօրյայում տապալումից հետո: Արդյոք Հայաստանում ստեղծված ներքին ծանր իրավիճակը չօգտագործվեց արցախյան խնդրում Վիեննայի օրակարգը չեզոքացնելու համար: Եվ արդյոք այդ նպատակը չունեին 2016-ի հունիսին ռուսական շրջանակներից տարածվող տեղեկությունները, թե Սերժ Սարգսյանը պայմանավորվել է շրջաններ հանձնել:
Եվ ի՞նչ նպատակով է Ստանիսլավ Տարասովը երեք տարի անց՝ 2019-ի հունիսի համար դաշտ նետում նույնանման տեղեկություն: Դա ներքին խոհանոցային առարկայական փաստերի վրա հիմնված տեղեկությո՞ւն է, թե՞ սադրանք: Այդօրինակ մի տեղեկատվական սադրանքը փաստորեն նպաստեց հայկական կողմի այն քաղաքական առավելությունը չեզոքացնելուն կամ էապես թուլացնելուն, որը ձեռք բերվեց բանակի շնորհիվ ապրիլյան քառօրյայում: 2018-ի ապրիլին հայկական կողմը թավշյա հեղափոխության շնորհիվ ձեռք բերեց քաղաքական նոր առավելություն: Ու՞մ հանգիստ չի տալիս այդ առավելությունն այս անգամ:
