Հայաստանի գրոհը «Գազպրոմի» դեմ.Ռուսաստանը պատրաստ չէ գազի գինը իջեցնելու
Gazeta-ն` «Հայաստանը հարձակում է գործել «Գազպրոմի» վրա վերտառությամբ հոդված է հրապարակել, որում անդրադարձել է ՀՀ-ին մատակարարվող գազի գնին: Պարբերականը նշում է, որ Հայաստանը չի ցանկանում գազի դիմաց վճարել այն գնով, ինչ գնով նրան առաջարկում է «Գազպրոմը»: Վկայակոչելով փորձագետներին՝ հոդվածագիրը նշում է, որ չարժե գազի գնի իջեցում ակնկալել, որովհետև իջեցնելու տեղ այլևս չկա: Գազային հակամարտությունը կարող է լուծվել ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ ՀՀ կատարելիք այցի ժամանակ:«Հայաստանյան իշխանությունները Մոսկվայից ցանկանում են գազի գնի իջեցման հասնել, արդեն մի քանի ամիս բանակցություններ են վարվում, բոլոր վերջնաժամկետներն էլ ավարտվել են, սակայն պայմանավորվածություններ ձեռք չեն բերվել: ՌԴ-ում գազի գնի՝ հուլիսի 1-ից մեկնարկած ինդեքսացիան պատեհ առիթ է, որ պաշտոնական Երևանը վերադառնա խնդրին»,- գրում է Gazeta.ru-ն:
Հոդվածում հիշեցվում է, որ չնայած այն բանին, որ ՌԴ-ն 2019թ. հունվարի 1-ից բարձրացրել է գազի գինը՝ հազար խորանարդ մետրի դիմաց 150-ից 165 դոլար, հայաստանյան սպառողների համար սակագինը մնացել է նույնը՝ մատակարար ընկերության՝ «Գազպրոմ Արմենիայի» ծախսերի օպտիմալացման հաշվին:
«Գազամատակարար ընկերությունը մտադիր է կրճատումներ կատարել 6 հազար հոգանոց անձնակազմից: Օպտիմալացման ծավալները գաղտնի են պահվում, սակայն խոսքը 500-1000 աշխատողների կրճատման մասին է: Միևնույն ժամանակ չի բացառվում, որ «Գազպրոմ Արմենիան» օպտիմալացման համար նոր աղբյուրներ այլևս չհայթայթի և արդեն այս տարի սակագնի վերանայման հայտով կդիմի Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով, ինչի մասին ավելի վաղ ասել էր հանձնաժողովի նախագահ Գարեգին Բաղրամյանը»:
Պարբերականը գազի գինը չբարձրացնելու տարբերակներից մեկն էլ համարում է հայաստանյան իշխանությունների կողմից սուբսիդավորումը, ինչը կատարել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարվել է դեռ տարեսկզբին:
«Դեռ խոսքը գնում է այն մասին, որ սպառողների համար գազի գինը չբարձրանա, մենք դեռ մեկ տարի ժամանակ ունենք ռուս գործընկերների, «Գազպրոմի», ԵԱՏՄ-ի հետ բանակցելու համար, որպեսզի խնդիրը լուծվի երկարաժամկետ հեռանկարով»,- ՀՀ վարչապետի խոսքն է մեջբերել պարբերականը: Վկայակոչելով ՀՀ կառավարությունում սեփական աղբյուրները, պարբերականը մեկնում է, թե ինչ նկատի ուներ Ն. Փաշինյանը, երբ գազային խնդիրը կապել էր Եվրասիական տնտեսական միության հետ:
Ըստ այդմ՝ քանի որ ՌԴ-ն և ՀՀ-ն ԵԱՏՄ անդամներ են, ապա պետք է հավասար պայմաններ ապահովել թեʹ Հայաստանի, թեʹ Ռուսաստանի բիզնեսի համար: Հիմա դա խնդրահարույց է, որովհետև գազի մեկ խորանարդ մետրի գինն արտադրող սպառողների համար ՀՀ-ում ավելի բարձր է, քան Ռուսաստանում:
«Դա բացասաբար կանդրադառնա արտադրանքի ինքնարժեքի վրա, անառողջ մրցակցություն կստեղծի ԵԱՏՄ-ում: ԵԱՏՄ-ում բիզնեսի զարգացման համար շատ կարևոր են Էներգակիրների ոչ խտրական գները: Բայց Մոսկվան քանի դեռ ոչ մի խոստում չի տալիս, համենայն դեպս հանրային հարթակում այդ մասին կոնկրետ ոչինչ չի ասվել, ՀՀ իշխանություններն անցել են հակահարձակման: Հունիսին Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը համակարգին միացումներ կատարելիս խախտումներ կատարելու համար 10 միլիոն դրամով տուգանեց «Գազպրոմ Արմենիային»: Ընկերությունը դրա հետ համաձայն չէր:
«Տուգանքի չափը, իհարկե, չնչին է, սակայն դա «Գազպրոմին» ու Կրեմլին հասցեագրված ազդանշան էր»,- գրել է էլեկտրոնային պարբերականը:
Հոդվածագիրը նկատել է, որ անհասկանալի է, թե առաջիկայում ինչպես կզարգանան իրադարձությունները: Լրատվամիջոցի գրավոր հարցմանն ի պատասխան՝ «Գազպրոմ Արմենիայից» պատասխանել են, թե գազի գնի շուրջ բանակցություններն ավարտական փուլում են, նաև խոստացել են արդյունքների մասին տեղեկատվություն տրամադրել:
«Սակայն արագ լուծում պետք չէ ակնկալել: Բանակցությունների առաջին արդյունքները, ամենայն հավանականությամբ, հայտնի կդառնան հոկտեմբերից ոչ շուտ: Այդ ժամանակ է նախատեսված ՌԴ նախագահ Վ. Պուտինի այցը Հայաստան»,- եզրակացրել է պարբերականը:
Վկայակոչելով փորձագետներին՝ հոդվածագիրն արձանագրում է, որ Ռուսաստանը պատրաստ չէ գազի գինը իջեցնելու:
«Հայաստանը գազն արդեն ստանում է միանգամայն մրցունակ, շուկայականից ցածր գնով, դրանից ավելի էժան միայն Բելառուսն է ստանում, այնպես որ, իջնելու տեղ այլևս չկա: Վրաստանը, օրինակ, ադրբեջանական գազը գնում է 200-215 դոլարով, Թուրքիան՝ 290 դոլարով: Իրանն իր գազը Թուրքիային վաճառում է 300-400 դոլարով: Մյուս կողմից էլ գազի գները ոչ միայն տնտեսական բաղադրիչ են ունենում, այլև մեծ քաղաքականության հարց են լինում: ՌԴ-ին ձեռնտու է միշտ ունենալ հարևանների վրա ազդեցության գործիքներ, անգամ այնպիսի հարևանների պարագայում, ինչպիսիք Հայաստանն ու Բելառուսն են: Նիկոլ Փաշինյանը բարեկամություն է անում ՌԴ հետ, բայց հետևել կրեմլյան հորձանուտին նա պատրաստ չէ»,- պարբերականին ասել է Ազգային էներգետիկ անվտանգության հիմնադրամի գլխավոր տնօրեն Կոնստանտին Սիմոնովը: Նրա հետ համամիտ է Քաղաքական տեխնոլոգիաների կենտրոնի փոխնախագահ Ալեքսեյ Մակարինը: Ըստ նրա՝ ՀՀ և ՌԴ միջև տարաձայնությունների առիթներ պարբերաբար կլինեն: «Օրինակ՝ Մոսկվային կատեգորիկ դուր չի գալիս ՀՀ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի կալանավորումը: ՀՀ ներկայիս իշխանությունները նրան մեղադրում են իշխանության բռնազավթման մեջ: Միևնույն ժամանակ համարվում է, որ Ռ. Քոչարյանի իշխանավարության տարիներին (1998-2008) ռուսամետության հարցում կողմնորոշվածություն կար: ՌԴ-ն ՀՀ իշխանությունների վրա ազդելու լծակներ այսօր ունի: Եվ դա ոչ միայն գազն է, այլ Ղարաբաղի խնդրով անվտանգության երաշխիքները: Հայաստանի՝ հերթական զեղչ ստանալու շանսերը փոքր են»,- ամփոփել է Ալեքսեյ Մակարինը:
