Թուրքերը բողոքել են, որ «հիմնադիր հոր» մասին սերիալը ցուցադրելու արգելքը կայացվել է հայկական սփյուռքի համաձայնեցված լոբբինգից հետո
Enews.com.ng-ն գրում է, որ Թուրքիայի «հիմնադիր հոր» կյանքի մասին պատմող սերիալը չհեռարձակելու Disney-ի որոշումը մեծ աղմուկ է բարձրացրել:Հիշեցնենք, որ վերջերս Disney-ը որոշել է չեղարկել «Աթաթուրք» վեց դրվագից բաղկացած պատմական դրամատիկ սերիալի ցուցադրությունը, որն ի սկզբանե որոշված էր հեռարձակել Disney+-ով: Հերարձակումը համընկնում էր Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի կողմից Թուրքիայի հանրապետության հիմնադրման 100-ամյակին հետ։
Թուրքիայի ռադիոյի և հեռուստատեսության բարձրագույն խորհրդի ղեկավար Էբուբեկիր Շահինը հայտարարել է, որ հետաքննություն է լինելու այն առնչությամբ, որ այդ որոշումը կայացվել է հայկական սփյուռքի համաձայնեցված լոբբինգից հետո: «Մուսթաֆա Քեմալ Աթաթուրքը՝ մեր Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադիրն է, մեր ամենակարևոր սոցիալական արժեքը», - ասել է նա։
Մինչ Աթաթուրքը թուրքերի համար տոտեմային կերպար է, քանի որ 1923 թվականին Օսմանյան կայսրության մոխիրներից ժամանակակից աշխարհիկ հանրապետություն է հիմնել, քննադատներն պնդում են, որ նրա նոր պետությունը միավորել է Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հայերի դեմ ցեղասպանություն իրականացնողներին և ջարդերի մեղքը բարդել զոհերի վրա։ Ներկայումս Թուրքիան պաշտոնապես պնդում է, որ հայերն են դաշնակցելով Ռուսաստանի հետ զենք բարձրացրել օսմանյան պետության դեմ, և որ զոհերը եղել են պատերազմի և հիվանդությունների հետևանք, բացի դա վիճարկվում է զոհերի թիվը։ Անկարան ասում է, որ հայերի սպանությունները համակարգված չեն եղել, չնայած 34 երկրների, այդ թվում ԱՄՆ-ի, ինչպես նաև Եվրախորհրդարանի կողմից այդ դեպքերը ճանաչվել են որպես ցեղասպանություն: Այն ժամանակ հարյուր հազարավոր հույներ նույնպես ենթարկվել են տեղահանությունների և մահվան երթերի։
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի իշխող ԱԶԿ կուսակցության խոսնակը Disney-ի գործողություններն անվանել է «ամոթալի» և ասել, որ ընկերությունը ենթարկվել է «հայկական լոբբիին»:
Disney+-ի խոսնակը հաստատել է, որ սերիալը չի հեռարձակվելու, փոխարենը նշվել է, որ սերիալը վերցվել է FOX-ի դուստր ձեռնարկության կողմից: Նա ասել է, որ այդ քայլը սովորական առևտրային ծրագրային որոշում է «նյութերի բաշխման մեր վերանայված ռազմավարությանը համապատասխան»:
Աթաթուրքը, ում պատվավոր անունը նշանակում է «թուրքերի հայր», ծառայել է Օսմանյան կայսրությունում որպես զինվորական հրամանատար Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ և գլխավորել է թուրքական զորքերը Գալիպոլիում, պաշտպանել է Ստամբուլը (այն ժամանակ Կոստանդնուպոլիսը) բրիտանական, ավստրալական և նորզելանդական զորքերի ներխուժումից։ Նա եղել է Գալիպոլիի առաջին գծում և ազգային առաջնորդ չի եղել հայերի ամենադաժան կոտորածների ժամանակ: Նրան է վերագրվում նաև պատերազմի ավարտին դաշնակիցների կողմից Օսմանյան կայսրության բաժանումը կանխելու գործը: Աթաթուրքի դիմանկարը կախված է կառավարական գրասենյակներում, ռեստորաններում և տներում ամբողջ երկրով մեկ, իսկ նրա հուշարձանները կանգնեցված են գրեթե բոլոր խոշոր քաղաքների հրապարակներում: Նրա հիշատակը հրապարակայնորեն վիրավորելը պատժվում է մինչև երեք տարվա ազատազրկմամբ, և վերջին տարիներին նման հանցագործության մեջ մեղադրվել են Թուրքիայի մի քանի քաղաքացիներ։
Ե՛վ հույն, և՛ հայ ակտիվիստները դեմ են արտահայտվել Աթաթուրքի մասին սերիալի ցուցադրմանը, որը, նրանց կարծիքով, սպիտակեցնում է նրա մեղսակցությունն իր ժողովրդի պատմության մութ էջերում: Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը, ով ղեկավարում էր այդ սերիալը ցանցից հանելու արշավը, ասել է, որ Աթաթուրքի «Դիսնեյական արդարացումը» «սարսափելի առաջարկ» էր։
«Ցանկացած բան, որը Աթաթուրքին ցույց է տալիս առանց նրա ցեղասպանության ժառանգությունը կենտրոնում դնելու, վտանգում է արդարացնել նրա արածները: Եթե հիմա ազգային կամ միջազգային քննարկում լինի այդ ժառանգության վերաբերյալ, ապա դա շատ ողջունելի կլինի»,- ասել է նա:
