Ամենասարսափելին ընտանիքում սեռական բռնությունն է, ճիշտ է դեպքերը կան, բայց դրանք շատ քիչ տոկոս են կազմում. Ալիկ Սարգսյան
Օրերս Ազգային
Ժողովը երկրորդ ընթերցմամբ ընդունեց «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» օրենքի նախագիծը: Թեմայի շուրջ Hayacq.com-ը զրուցեց ԱԺ պատգամավոր, ՀՀ նախկին
ոստիկանապետ Ալիկ Սարգսյանի հետ:-Պարոն Սարգսյան, ԱԺ-ն ընդունեց արդեն երկար ժամանակ, թե հասարակական շրջանակներում, թե Ազգային ժողովում բուռն քննարկումների առիթ դարձած «Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» օրենը: Ըստ Ձեզ, մեր երկրում, կա՞ր նման օրենք ընդունելու անհրաժեշտություն:
-Օրենքը որպես առաջընթաց եմ դիտարկում,
նաև կողմ եմ քվեարկել, բայց, ես, իմ ելույթում
էլ եմ նշել, որ որոշակի կասկած կա, թե որքանով է օրենքը գործելու մեր երկրում: Կարծում եմ, օրենքը որևէ կերպ չի կարող ազդել մեր հայ ընտանիքների ավանդական ապրելակերպերի վրա: Շատ ընտանիքներ ապրելու են այնպես, ինչպես ապրել են: Մյուս կողմից, օրենքով չկա որևէ պատժելի արարք, որ մեր այլ օրենսգրքերում՝ քրեական օրենսգիրք, քաղաքացիական օրենսգիրք, նախատեսված չլիներ: Ցանկացած բռնություն, դա կլինի հասարակական վայրերում, աշխատավայրերում նաև ընտանիքում դատապարտելի է և օրենքով սահմանված պատիժ է գործում:
Պետք է նշեմ, որ օրենքի որոշ կետերի առումով՝ ոչ ճիշտ մատուցման արդյունքում,
թյուրըմբռնման տեղիք եղավ: Շատ խիստ վերաբերմունք եղավ առ այն, որ ոստիկանությունը պետք է ահազանգերն ընդունի, միջամտի, իսկ ով ասեց, որ ներկայում էլ ոստիկանությունը չի զբաղվում,
միջամտում, եթե ընտանիքում բռնություն է կատարվում: Ոստիկանությունը երբևէ հարկի, անհարկի
ընտանիք մուտք գործելու իրավունք չունի, վստահեցնում եմ չի արել և չի էլ անի: Ինչպես նաև լինելով
բավականին գերծանրաբեռնված կառույց, աշխատանքային
գրաֆիկում, սա լրացուցիչ
գործառույթ է: Շատ կարևոր եմ համարում, որ օրենքով նախատեսված է, որ պետք է լինեն աջակցության կենտրոններ հասարակական
խորհուրդ և վերջապես ամբողջ գործընթացն պետք
է ընթանա պետության հսկողությամբ:
-Խնդրահարույց էր համարվում ապաստարանների հարցը: Ի՞նչ կասեք այս առումով:
-Այնպես չէ, որ սա նորություն է: Նախկինում էլ են եղել տարբեր կենտրոններ: Պարզապես շատ հարցերում մենք շարժվում ենք նրանով, որ որոշակի երևույթներ մեր ազգային մենթալիտետին հարիր չեն: Օրինակ նշվում է, որ մենք դեռ Սովետական միության
ժամանակ սթափարաններ չենք ունեցել, բայց այնպես չէ, որ մեր երկրում հարբեցողներ չեն եղել: Պարզապես, ոստիկանության չգրված պարտականությունների
մեջ է եղել, նրանց պահել ոստիկանական բաժանմունքներում, մինչև, որ կսթափվեն և ամենակարևորը
ոչ սթափ վիճակով այլ իրավախախտում չկատարեն:
Ի՞նչ եք կարծում, կանայք՝ հատկապես
մարզերում ապրող, որոնք պարբերաբար բռնության են ենթարկվում և վախի մթնոլորտում են
ապրում, կբարձրաձայնեն իրենց խնդիրների մասին: Օրենքը կարո՞ղ է ինչ որ բան փոխել:
-Այն կինը, որը երբեք չի բարձրաձայնել իր դժվարությունների մասին,
օրենքի առկայության պարագայում էլ դժվար թե բարձրաձայնի: Կարծում եմ, օրենքի ընդունումից
հետո էլ կանանց կողմից բողոքները կլինեն այնքանով, որքանով առանց օրենքի էին: Ինչ վերաբերվում է վախի մթնոլորտին, ապա կարող
եմ ասել, որ շատ քիչ տոկոս է այն կազմում, հիմականում գործում է հայկական ավանդույթը,
ընտանիքի պահպանման գաղափարը: Ոչ մեկ չի կարող
հերքել, որ հայ ընտանիքներում էլ կան բռնություններ, բայց կասկածելի է այն վիճակագրությունը,
որը ներկայացվում է հայ ընտանիքներում տեղի ունեցող բռնությունների վերաբերյալ: Յուրաքանչյուր
ընտանիքում էլ կարող են տարբեր առիթներով լինել տարբեր խոսակցություններ, դժգոհություններ,
կոնֆլիկտներ, այս ամենը բռնություն որակել մեղմ ասած ճիշտ չէ: Իհարկե, կան նաև այնպիսի
ընտանեկան բռնություններ, որոնք ամենախիստ պատժի պետք է արժանանան:
-Երկար տարիներ ղեկավարել եք ՀՀ ոստիկանությունը, ի՞նչ տեսակ բռնություններ են մեր երկրում տեղի ունենում և որո՞նք են ամենածայրահեղ բռնությունները, որ կատարվել են հայ ընտանիքներում:
-Ամենասարսափելին դա ընտանիքում սեռական բռնությունն է: Այո, նման դեպքեր էլ են եղել, և դրա համար քրեական օրենսգրքով խիստ պատիժներ են սահմանված: Ճիշտ է դեպքերը կան, բայց դրանք շատ քիչ տոկոս են կազմում: Իմ աշխատանքային գործունեության ընթացքում ամենատարբեր հանցագործությունների եմ ականատես եղել, բայց երբեմն
դեպքեր են լինում, երբ ոստիկանության աշխատակիցը իրեն մտովի այդ հանցագործի տեղում է պատկերացնում՝ օրինակ սպանություններ, որոնք ոչ թե հուզական, այլ մարդկային արժանապատվության ֆոնի վրա են, զգում է, որ այլ տարբերակ չկա, հետագայում գոնե ապրելու համար:
-Շատ են մտահոգությունները հատկապես
երեխաների հարցով: Ինչպե՞ս պետք է տարբերակել ծնողական խրատը, վնասակար քայլերից երեխային
զերծ պահելու պատիժը, բռնությունից:
-Բռնությունը ակնհայտ տարբերվում է
դաստիարակությունից: Ցանկացած մարդ էլ, երբ լսի երեխայի բողոքի պատճառը, ապա կարող
է տարբերակել բռնությունը: Միգուցե ապտակելը նայնպես բռնություն է համարվում, սակայն
կան ծնողական պատժի ձևեր, որոնք երեխային հետ կպահեն լուրջ սխալներ թույլ տալուց: Եվ այնպես էլ չէ, որ հայ ընտանիքներում ամեն օր ապտակում կամ ծեծում են իրենց երեխաներին:
Զրուցեց՝ Լուսինե Մանանդյանը
